ภาระภาษี สำหรับ ตัวแทน นายหน้าประกันชีวิต
(Tax for Life Insurance Agents and Brokers)

Updated on 22 กุมภาพันธ์ 2560

         อาชีพตัวแทน นายหน้าประกันชีวิตเป็นอาชีพมีภาระภาษีอย่างไร ในบทความนี้จะสรุปประเด็นปัญหาด้านภาษีของอาชีพตัวแทนนายหน้าประกันชีวิต

      ภาระภาษี

         ค่าตอบแทนที่ตัวแทนนายหน้าประกันชีวิต จะได้รับเป็นค่าตอบแทนจากยอดเบี้ยประกัน ดังนั้นหากมีผู้ทำประกันชีวิตมาก ผลตอบแทนที่ได้รับก็จะสูงขึ้นไปตามยอดเบี้ยประกันที่เพิ่มสูงขึ้น
         ลักษณะของตัวแทนนายหน้าประกันชีวิต มีทั้งที่เป็นบุคคลธรรมดา คณะบุคคลหรือนิติบุคคล โดยในปี พ.ศ. 2545 กรมสรรพากรได้มีคำสั่งที่ ป.115/2545 วางหลักเกณฑ์ในการจัดเก็บภาษีเงินได้และภาษีมูลค่าเพิ่มสำหรับกิจการตัวแทนประกันชีวิตและนายหน้าประกันชีวิตได้อย่างละเอียด โดยกำหนดลักษณะของอาชีพตัวแทน นายหน้าประกันชีวิตเป็น 3 ลักษณะ ได้แก่ บุคคลธรรมดา คณะบุคคล หรือนิติบุคคล สำนักงานบัญชี เอส.พี.ดี.
         บุคคลธรรมดา โดยทั่วไปจะมีลักษณะเป็นค่าจ้างแรงงาน ตามมาตร 40(1) หรือเป็นเงินได้จากการรับทำงานให้ตามมาตร 40(2) แห่งประมวลรัษฎากร ซึ่งผู้มีเงินได้มีสิทธิหัก ค่าใช้จ่ายเป็นการเหมาได้ร้อยละ 50 ของเงินได้ที่ได้รับแต่มีจำนวนไม่เกิน 100,000 บาท และผู้จ่ายเงินได้ดังกล่าวให้กับตัวแทน นายหน้าประกันชีวิต จะต้องหักภาษี ณ ที่จ่าย ตามมาตร 50(1) ไว้ด้วยอีกส่วนหนึ่ง
         กรณีที่ประกอบกิจการในรูปแบบธุรกิจโดยจัดตั้งสำนักงาน มีพนักงานและมีการลงทุนซื้อวัสดุอุปกรณ์เครื่องมือเครื่องใช้สำหรับประกอบกิจการ กรณีนี้จะถือเป็นเงินได้จากการธุรกิจ ตามมาตร 40(8) แห่งประมวลรัษฎากร ซึ่งต้องนำค่าใช้จ่าย อันได้แก่ ค่าเช่า เงินเดือน ค่าเสื่อมราคา ค่าสาธารณูปโภค ค่ารับรอง ค่ายานพาหนะ เป็นต้น มาคำนวณหักค่าใช้จ่ายตามที่จ่ายจริง อีกทั้งจะต้องถูกหักภาษีเงินได้ ณ ที่จ่ายในอัตราร้อยละ 3 ตามข้อ 12/1 ของคำสั่งกรมสรรพากรที่ ท.ป. 4/2528 และจะต้องยื่นแบบแสดงรายการเพื่อเสียภาษีเงินได้ครึ่งปี ภ.ง.ด. 94 หรือ ภ.ง.ด. 51 ตามแต่ละกรณีสำนักงานบัญชี เอส.พี.ดี.
         ส่วนภาษีมูลค่าเพิ่ม ไม่ว่าตัวแทน นายหน้าประกันชีวิต จะประกอบธุรกิจในรูปแบบใด หากมีรายรับก่อนหักรายจ่ายเกินกว่า 1,800,000 บาท จะต้องเข้าระบบภาษีมูลค่าเพิ่มอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้ ดังนั้นผลที่ตามมาก็คือจะต้องมีการออกใบกำกับภาษี จัดทำรายงานภาษีขาย รายงงานภาษีซื้อและต้องยื่นแบบ ภ.พ. 30 เช่นเดียวกับธุรกิจที่อยู่ในระบบภาษีมูลค่าเพิ่มทั่วไปสำนักงานบัญชี เอส.พี.ดี.

อ้างอิง

         – คำสั่งกรมสรรพกรที่ ป. 115/2545 เรื่องการเสียภาษีเงินได้และภาษีมูลค่าเพิ่มสำหรับกิจการตัวแทนประกันชีวิตและนายหน้าประกันชีวิต

         –คำสั่งกรมสรรพากร ที่ ท.ป. 4/2528 เรื่องสั่งให้ผู้จ่ายเงินได้พึงประเมินตามมาตรา 40 แห่งประมวลรัษฎากรมีหน้าที่ หัก ภาษีเงินได้ ณ ที่จ่าย ข้อ 12/1

         –มาตรา 77/1 (10) แห่งประมวลรัษฎากร